Người dân Hội An giữ gìn phố cổ

Người dân Hội An giữ gìn phố cổ

- Người Hội An có câu nói vui nhưng đầy tự hào: "Vì nghèo khó mới giữ được tài sản của cha ông để hôm nay trở thành di sản của nhân loại".

Ngôi nhà cổ ở 90 Nguyễn Thái Học (Hội An) dù đã bị xuống cấp nhưng chủ nhà vẫn cố gắng chèn chống để chờ dịp trùng tu nguyên trạng

Nhà nhà giữ gìn di tích

Đúng 8h tối 26/8, lễ hội kỷ niệm 5 năm Di sản Văn hoá thế giới Mỹ Sơn - Hội An sẽ chính thức khai mạc bên bến sông Hoài lộng gió. Đây không chỉ là điều kiện để tiếp tục quảng bá hình ảnh Quảng Nam đến với bạn bè 5 châu mà còn là dịp để chính quyền và nhân dân địa phương nhìn lại kết quả sau 5 năm sở hữu hai Di sản văn hoá thế giới. Riêng tại Hội An, cộng đồng cư dân đã đóng vai trò rất quan trọng trong việc gìn giữ và trùng tu di tích. Ngoài sự đóng góp, hỗ trợ của trung ương, địa phương vàcác tổ chức phi chính phủ... thì ý thức gìn giữ một di sản quý giá của nhân loại và những đóng góp của các thế hệ người Hội An là rất lớn.

Những di sản vật thể nhà cổ, đình chùa cổ đã gắn liền với cuộc sống của bao thế hệ người Hội An. Trong mọi hoàn cảnh, người dân nơi đây vẫn cố gắng gìn giữ tài sản này. Như nhà thờ tộc Nguyễn Tường, một trong số các di tích được xếp loại đặc biệt, có niên đại trên 100 năm. Đây là dòng họ của ba anh em nhà văn nổi tiếng Thạch Lam, Nguyễn Huy Hiệu, Nguyễn Tường Vĩnh. Qua hơn 1 thế kỷ với nhiều biến động nhưng con cháu của dòng họ này vẫn cố gắng giữ được nguyên trạng nhà thờ tộc. Bà Nguyễn Thị Mai, đại diện hội đồng gia tộc Nguyễn Tường tự hào nói: “Gia đình rất trân trọng mọi kỷ vật ông bà để lại. Hàng năm chúng tôi đều cố gắng tu sửa nhà thờ theo khả năng của mình. Ví dụ như mái ngói hư thì chúng tôi thuê thợ lên sửa hoặc mua đồ che đậy lại. Tới nay, được Nhà nước và Trung tâm quản lý bảo tồn di tích Hội An giúp đỡ, hỗ trợ kinh phí để trùng tu nhà thờ tộc thì gia đình chúng tôi rất phấn khởi, chung tay đóng góp tinh thần lẫn vật chất để tu sửa nhà thờ, giữ lấy nguyên trạng của di tích!".

Có một câu nói vui nhưng ẩn chứa trong đó cả một niềm tự hào: "Vì người Hội An trước đây nghèo khó nên mới giữ lại được di vật, tài sản của cha ông để hôm nay trở thành di sản của cả nhân loại". Hơn 1.200 di tích kiến trúc nghệ thuật còn lưu giữ được cho đến hôm nay đã cho thấy vai trò của cá nhân, cộng đồng và chính quyền Hội An trong việc gìn giữ, bảo tồn những tài sản này. Kể cả với những gia đình khó khăn thì họ vẫn tìm cách trùng tu cho đúng nguyên trạng trên cơ sở hướng dẫn kỹ thuật của cán bộ bảo tồn. Ông Phan Công Dũng, chủ nhân của ngôi nhà cổ 57 Lê Lợi khẳng định: “Trước đây, do mình không có điều kiện nên có thể là không giữ gìn cho trọn vẹn được. Nhưng nay đã được Nhà nước hỗ trợ để trùng tu ngôi nhà cổ thì bổn phận, trách nhiệm của mình là phải gìn giữ tối đa, càng giữ được nguyên trạng chừng nào tốt chừng nấy!".

Du khách nước ngoài vào thăm nhà cổ Tấn Ký nổi tiếng ở Hội An

Không trông chờ, ỷ lại

Theo thống kê của Trung tâm Quản lý Bảo tồn di tích Hội An, 5 năm qua, toàn thị xã đã chống đỡ, cứu nguy cho 125 di tích đang xuống cấp nghiêm trọng trong khu phố cổ; hỗ trợ trên 1,7 tỉ đồng tu bổ 87 di tích tập thể và tư nhân từ nguồn ngân sách thị xã; triển khai tu bổ 131 di tích với tổng kinh phí hơn 45 tỉ đồng. Riêng trong năm nay, từ nguồn kinh phí của chương trình mục tiêu và vốn do Chính phủ hỗ trợ, Hội An tiếp tục trùng tu 28 ngôi nhà là di tích do Nhà nước quản lý đang xuống cấp nghiêm trọng với tổng kinh phí 13 tỉ đồng. Bên cạnh đó, Trung tâm Quản lý Bảo tồn di tích Hội An còn tư vấn kỹ thuật, giúp người dân tu bổ nhà cổ theo đúng nguyên tắc bảo tồn; đồng thời hỗ trợ kinh phí với mức tối đa bằng 70% giá trị công trình. Riêng người dân cũng tự tìm hiểu, thường xuyên theo dõi để có những tu sửa nhỏ cho ngôi nhà cổ của mình.

Trao đổi với chúng tôi, ông Trần Ánh, Giám đốc Trung tâm Quản lý Bảo tồn di tích Hội An, đã khẳng định: “Ý thức trân trọng giá trị di sản của tiền nhân rất được mỗi người dân Hội An quan tâm và trong thực tế, người ta cũng đã hết sức tích cực trong việc tự quản lý, tự bảo vệ và tự đầu tư kinh phí để tu bổ di tích của chính mình. Nhờ vậy, trong hơn 5 năm qua, ngoài việc Nhà nước đầu tư kinh phí tu bổ hơn 130 di tích thì bản thân các chủ di tích cũng đã tu sửa gần 800 di tích như vậy. Điều đó chứng tỏ, tư tưởng trông chờ ỷ lại vào cấp trên, vào các cơ quan Nhà nước để bảo tồn, trùng tu di tích gần như không có xuất hiện trong cộng đồng cư dân Hội An!".

Ba giải thưởng "Dự án kiệt xuất về Trùng tu và bảo tồn đô thị cổ Hội An", "Phát triển du lịch và bảo tồn di sản văn hoá" và "Bảo tồn làng mộc truyền thống Kim Bồng" mà UNESCO Châu Á – Thái Bình Dương trao cho chính quyền và nhân dân thị xã Hội An đã thêm một lần nữa khẳng định những đóng góp lớn lao của những thế hệ cư dân phố cổ trong việc gìn giữ một di sản văn hoá tiêu biểu cho nhân loại.

• Hải Châu
  Theo_VietNamNet